Học trực tuyến là vấn đề mang tính thời sự mà xã hội đang hết sức quan tâm. Đây là một thách thức của ngành giáo dục nhưng cũng là cơ hội tốt để thông qua việc học trực tuyến, các em được rèn luyện kỹ năng tự học.
Phương pháp học truyền thống: “giáo viên – học sinh tương tác trực tiếp” tại lớp học không thể đáp ứng yêu cầu học tập an toàn trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19. Học tại nhà là một thách thức lớn nhưng đó cũng chính là cơ hội để các em rèn luyện một kỹ năng vô cùng cần thiết cho việc học – kỹ năng tự học.
Có thể nói, bản chất của việc học trực tuyến là cách “tự học có hướng dẫn”. Giáo viên chỉ là người định hướng, hỗ trợ học sinh; còn các em đóng vai trò trung tâm trong việc học của mình. Thầy cô là người đặt vấn đề, sử dụng phương pháp gợi mở để học sinh tiếp cận và tìm cách giải quyết vấn đề đó. Vận dụng kỹ năng tự học, tự tìm hiểu kiến thức qua nhiều phương tiện học tập, các em sẽ hoàn thành bài tập được giao. Cuối cùng, giáo viên và học sinh sẽ cùng nhau thảo luận để đi đến kết luận chung cho vấn đề đã đặt ra. Việc đẩy mạnh giáo dục trực tuyến như hiện tại là cơ hội để bồi dưỡng và cung cấp công cụ giúp các em phát triển kỹ năng tự học của mình.
Học trực tuyến tạo điều kiện cho học sinh thể hiện quyền tự quyết và tính tự chủ của mình. Nếu thể hiện vai trò là người đồng hành trên con đường học tập của học sinh, giáo viên sẽ được các em coi là người cùng học với mình. Suy nghĩ này đồng thời dẫn đến việc học sinh và giáo viên có thể học tập với nhau để tìm ra phương pháp học trực tuyến tốt nhất có thể.
Kỹ năng tự học sẽ phát triển khi các em được trao quyền lựa chọn phương pháp học tập và cách thức để đạt được điều đó. Học trực tuyến giúp học sinh có nhiều thời gian tự học hơn. Các em cũng có thể chủ động tạo những cuộc thảo luận, làm việc nhóm trực tuyến với bạn để hoàn thành bài tập. Nhờ đó, kỹ năng giải quyết vấn đề, tư duy phản biện và khả năng làm chủ công nghệ được trau dồi.
Trước những áp lực của việc học trực tuyến như giáo viên ít có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với học sinh thì thời gian diễn ra tiết học là lúc thầy cô có thể tăng cường sự phản ánh của các em. Học sinh cần thời gian để thích nghi với những thay đổi, giáo viên nên theo sát nhằm hướng dẫn, hỗ trợ kịp thời nếu các em gặp khó khăn khi học. Khi có sự kết nối và phản ánh, các em sẽ chủ động hơn khi tự học ở nhà.
Mặt khác, tự học không đồng nghĩa với việc học sinh luôn phải hoàn thành mọi việc một mình. Các em cũng cần sự hỗ trợ từ giáo viên, cha mẹ và học hỏi kinh nghiệm từ bạn bè. Tinh thần tự học giúp học sinh không cần sự giám sát học tập mà các em còn chủ động đặt mục tiêu và kế hoạch cho việc học của mình, một cách độc lập và có ý thức.
